OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLAR İÇİN OKULA UYUM SÜRECİ

Okula başlamak çocuk için güzel olduğu kadar alışılması gereken farklı bir süreçtir. Bu süreçte
çocuklar uyum sağlamada güçlük yaşayabilirler.Bu durumlarda çocuğa yardımcı olabilmek için
öncelikle çocuğu zorlayan şeyin ne olduğu bilinmelidir.
 
Çocuğun uyum sağlamasını güçleştiren nedenler;
Ayrılık kaygısı yaşaması
Belirsizlik ve bilinmezliğin verdiği kaygı
Evde okulla/öğretmenle ilgili yapılan olumsuz konuşmalar
Çocuğun mizaç özellikleri ( utangaç, kaygılı, hassas olması vb.) 
Çocuğun değişim ve yeniliklerle baş edememesi
Aile bireylerinin birbirlerine çok bağlı ya da bağımlı olması
Ev içinde hiç kural koyulmaması,  her istediğinin yapılması ve böylece evin okuldan daha cazip gelmesi
Ebeveynleri tarafından terk edilme korkusu

Anne-baba tutumları
Çocuğun performans kaygısı yaşaması
Yeni kardeş doğumu veya annenin hamile olması, evde kalan kardeşi kıskanma

Okula uyumda güçlük yaşayan çocuklarda; okula gitmekte isteksizlik, alt ıslatma, tırnak yeme, öfke
nöbetleri, ağlama krizleri, kabuslar, aşırı huzursuzluk, fiziksel şikayetlerden yakınma gibi davranışlar
gözlemlenebilir.
 
NE YAPILMALI ?
Anne babanın sabırlı, sakin, kararlı, işbirliğine yatkın ve ortak tutuma sahip olması bu süreci
kolaylaştıran etkenlerdendir.
Okula başlamadan önce yapılacak hazırlıklar çocuğun okula uyumunda çok büyük önem taşımaktadır.
Çocuk öncesinde duygusal olarak hazırlanmalıdır. Mutlaka evde okulla ilgili olumlu konuşmalar
olmalıdır.
Çocuğun düzenli olarak okula getirilmemesi veya çeşitli sebeplerle okuldan uzak kalması gibi nedenler
okula alışma sürecini zorlaştırıcı etkiye sahiptir. Düzenli olarak okula gelinmelidir.
Okulla ilgili kendisini kaygılandıran sebebin ne olduğu anlamak için çocuk yargılanmadan, tarafsızca
dinlenmeli. Sorunun temel nedeni anlaşılmalı,buna göre müdahale edilmelidir.
Okul seçerken beğenilen okullar çocuk ile birlikte ziyaret edilmeli, çocuğun görüşleri de alınarak okul
seçimi yapılmalıdır. Karar aşamasına çocuğun da dahil olması ve öğretmeniyle tanışması çok
önemlidir. Okula başlamadan önce oryantasyona katıldıysa o gün okulda nasıl zaman geçirdiği
hatırlatılmalı.
Okulun olumlu yanları anlatılarak çocuğun okula gitmesi özendirilmeli (Örn:  Kişisel ilgisine hitap eden
şeylerden bahsetme). Bunun yanı sıra anne-baba kendi okul anılarını da anlatabilir.
Okula gitmekte kaygı yaşayan çocukla alay edilmemeli, kimseyle kıyaslanmamalı veya baskı
yapılmamalı.
Okula alışma döneminde çocuğun düzeni ile ilgili diğer ritüelleri değiştirilmemeli. Bu dönemde
çocuğun hayatında herhangi bir farklılık (bakıcı değişikliği, taşınma, tuvalet eğitimi vb. ) yaratmamaya
dikkat etmek gerekir. 
Okula uyum sürecinde en sevdiği oyuncağını okula götürmesine izin vererek çocuğun kaygısını bir
ölçüde azaltmasına yardımcı olunmalı.
Çocuğun evden ayrılırken stressiz, mutlu ayrılmasına, ev içinde koşturma olmamasına özen
gösterilmeli.
Okul alışverişine çocukla birlikte çıkılmalı tüm süreçlere çocuk dahil edilmelidir.

Anne-baba olarak yaşanan kaygıları çocuğun yanında konuşmamalı. 
Çocuk okul hakkında mutlaka bilgilendirilmeli (Eve nasıl döneceği, servis kullanıp kullanmayacağı vb.)
Eve döndüğünde gününün nasıl geçtiğini sorulmalı ancak ısrarcı olunmamalı ve paylaşmak istediği
zaman anlatmasına izin verilmeli. Okulla ilgili kaygı uyandıracak sorular sormaktan kaçınılmalı.
Çocukla vedalaşma süresi uzatılmamalı. Çocuğa söylenecekler kısa ve net olmalı. Ne de olsa alışır
düşüncesiyle asla haber vermeden, hoşça kal demeden gidilmemeli.
“Ağlarsan veya karnın ağrırsa seni alırım” demekten kaçınılmalı.Öğretmeniyle bağı
kuvvetlendirilmelidir.
   
Uyum sürecinde en önemli nokta ebeveyn tutumudur. Anne-babanın güveni çocuğa da yansıyacak,
anne-baba hazır olursa çocuk da hazır olacaktır.Her çocuğun uyum sürecinin birbirinden farklı olduğu
unutulmamalı ve çocuğa göre yaklaşım belirlenmelidir. Okula uyum döneminde yaşanabilecek
sorunların doğal ve geçici olduğu unutulmamalı. Bu süreçte çocuğa karşı anlayışlı ve destekleyici
olunmalıdır.

Uzman Psikolog/Aile Danışmanı
Nihal ÖZYEDEK