PSİKOMOTOR BECERİLER NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?
Motor kelimesi anlam olarak ‘hareket’i ifade eder.İnsanlar hayatlarını bağımsız bir şekilde idare edebilmek için hareket etmek zorundadırlar. Bazı hareketleri istemsizce refleks olarak gerçekleştirebildiğimiz gibi bazı hareketleri koordineli olarak yapabilmek bir gelişim sürecini beraberinde getirmektedir. Psikomotor gelişim, yaşam boyu devam eden ‘motor’ becerilerde ortaya çıkan davranışların kontrol altına alınması ve geliştirilmesi sürecidir. Söz konusu olan davranışlar; duyu organları, zihin ve kasların birlikte çalışması ile ortaya çıkar. Bir anlamda bu davranışların kontrol altına alınmasını ve koordineli çalışmasını sağlayan bu süreç, ‘psikomotor gelişim’i ifade eder.
Psikomotor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezi sinir sisteminin gelişimine paralel olarak organizmanın isteme bağlı hareketlilik kazanması olarak tanımlanır. Motor gelişim farklı değişikliklere uğrasa da bireyin tüm yaşamı boyunca devam eden bir süreçtir. Motor gelişim, düzenli bir sıra izler.Bu sıra baştan ayağa, içten dışa, genelden özele doğru şeklindedir.
Motor gelişim bir piramit gibidir. Yani her bir gelişim dönemi bir diğerinin üzerine kurulur. Bu yüzden bir dönemin sağlıklı tamamlanması diğer dönemin ilerleyişini de etkilemektedir. Çocukgelişiminde her bir gelişim alanı ayrı ayrı çok önemlidir. Özellikle 0 – 6 yaş arasındaki çocukların kas gelişimi çok önemlidir. Motor becerilerinin geliştirilmesine yönelik destek bu dönemde mutlaka aile tarafından sağlanmalı. Çocukla geçirilen zaman kısıtlı dahi olsa anne babalar çocuklarıyla geçirdikleri sürede hem eğlenip hem de kas gelişimine olumlu etkiler sağlayacak etkinlikler gerçekleştirmelidir.
NELER YAPMALIYIZ?
- Büyük kas motor becerilerinin gelişimi için daha çok koşma, zıplama, denge sağlama etkinliklerine ve çocuğun yaşına uygun bir şekilde spor faaliyetlerine vakit ayırmalı.
- Küçük kas motor becerileri gelişimi için tutma, kavrama, yazma, yırtma, kesme, yapıştırma, ipe boncuk dizme gibi etkinlikler yapılmalı.
- Büyük ve küçük kas motor becerileridâhil olmak üzere bilişsel, psikolojik, dil gelişimi gibi tüm alanlarda çocuğun gelişimine destek olmak için yapılması gereken en önemli şey ise çocuğun televizyon, tablet ve telefondan uzaklaştırılması bunlarla geçirilen vaktin sınırlanmasıdır. Tüm gelişim alanlarında ilerleme sağlamakta en önemli nokta budur. Öyleyse çocuk gelişiminde daha az teknoloji daha çok hareket fikrini benimsemek çocuklara yapılacak en büyük iyilik olacaktır.
UZMANPSİKOLOG / AİLE DANIŞMANI
NİHAL ÖZYEDEK
